Tagi archiwum: depresja

Jak doświadczenia z dzieciństwa kształtują nasze zdrowie w dorosłości

Wpływ doświadczeń z dzieciństwa na nasze zdrowie w dorosłości jest złożony i wielowymiarowy. Dzieci są niezwykle podatne na stres, a długotrwałe narażenie może zakłócić delikatną równowagę ich układu odpornościowego, hormonalnego, a nawet DNA. Traumatyczne przeżycia w młodym wieku mogą prowadzić do trwałych zmian w mózgu, które mogą mieć długotrwałe konsekwencje dla zdrowia psychicznego i fizycznego w późniejszym życiu.

Adverse Childhood Experiences (ACE) i ich wpływ

Adverse Childhood Experiences, czyli negatywne doświadczenia z dzieciństwa, są kluczowym czynnikiem wpływającym na nasze zdrowie w dorosłości. Te doświadczenia mogą obejmować różne formy przemocy, zaniedbania, rozwód, separację, brak wsparcia emocjonalnego, choroby psychiczne rodziców lub ich uzależnienie od substancji czy też trudności rodzinne.

Im wyższy poziom ACE, tym większe ryzyko wystąpienia problemów zdrowotnych w przyszłości. Badania pokazują, że osoby z wysokimi wynikami ACE mają zwiększone ryzyko wystąpienia chorób przewlekłych, chorób serca czy nowotworów, czy też problemów psychicznych, takich jak uzależnienia, depresja i zaburzenia lękowe.

Zmiany w Mózgu a Problemy w Dorosłości

Obszary mózgu dotknięte przez traumę dziecięcą, takie jak

  • jądro półleżące (nucleus accumbens) – centrum przyjemności i nagrody w mózgu, związane z uzależnieniem od substancji
  • kora przedczołowa (prefrontal cortex) – Istotna dla kontroli impulsów i uczenia się, utrudniona przez traumę
  • ciało migdałowate (amygdala) – Centrum reakcji na strach, wykazujące mierzalne różnice u osób przeżywających traumę

Te zmiany w strukturze i funkcji mózgu mają daleko idące konsekwencje dla zdrowia i zachowania w dorosłym życiu. Zmiany w jądrze półleżącym mogą prowadzić do zwiększonego ryzyka uzależnienia od substancji i nałogów, podczas gdy deficyty w korze przedczołowej mogą skutkować trudnościami w kontroli impulsów i podejmowaniu decyzji. Wzmożona aktywność w ciele migdałowatym może przyczynić się do zaburzeń lękowych i innych wyzwań związanych ze zdrowiem psychicznym.

Ale to nie koniec. Zmiany w tych obszarach mózgu mogą mieć daleko idące konsekwencje dla zdrowia psychicznego i fizycznego.

Wpływ ACE na Układ Immunologiczny i Hormonalny

Wysoki poziom stresu związany z doświadczeniami traumy w dzieciństwie może prowadzić do zakłóceń w działaniu układu immunologicznego i hormonalnego. Stres aktywuje osi hormonalne, takie jak osi podwzgórze-przysadka-nadnercza, co prowadzi do nadmiernego wydzielania hormonów stresu, takich jak kortyzol i adrenalina. Długotrwałe narażenie na ten rodzaj stresu może prowadzić do osłabienia odporności organizmu, zwiększając ryzyko wystąpienia infekcji, chorób autoimmunologicznych i innych problemów zdrowotnych.

Przykład Reakcji Stresowej i Niedźwiedzia

Aby lepiej zrozumieć, jak stres w dzieciństwie wpływa na nasze zdrowie, można przywołać przykład reakcji stresowej na spotkanie z niedźwiedziem w lesie. Kiedy napotkamy niedźwiedzia, nasz mózg aktywuje reakcję „walcz lub uciekaj”, co prowadzi do wydzielania hormonów stresu, takich jak adrenalina i kortyzol. W krótkiej perspektywie ta reakcja jest korzystna, ponieważ przygotowuje organizm do szybkiej reakcji na zagrożenie. Jednakże, gdy stres staje się przewlekły, jak w przypadku długotrwałego narażenia na traumę w dzieciństwie, nadmiernie aktywowane układy hormonalne i immunologiczne mogą prowadzić do poważnych konsekwencji dla zdrowia.

Zalecane Kroki i Zmiany w Systemie Leczenia

Ponieważ doświadczenia z dzieciństwa mogą mieć tak poważny wpływ na zdrowie w dorosłości, istotne jest podjęcie odpowiednich kroków w celu zapobieżenia i leczenia skutków traumatycznych przeżyć. Oto kilka zaleceń dotyczących tego, co można zrobić dalej:

  1. Rutynowe Badania na Obecność ACE: Zalecane jest wprowadzenie rutynowych badań w celu oceny występowania Adverse Childhood Experiences (ACE) podczas rutynowych wizyt lekarskich. To pozwoliłoby na wcześniejsze wykrycie potencjalnych problemów zdrowotnych związanych z traumą dziecięcą.
  2. Zintegrowane Działy Opieki Zdrowotnej: Konieczne jest stworzenie zintegrowanych działań opieki zdrowotnej, które uwzględniają zarówno aspekty fizyczne, jak i psychiczne zdrowia pacjentów. W ten sposób możliwe byłoby zapewnienie kompleksowej opieki dla osób dotkniętych traumatycznymi przeżyciami z dzieciństwa.
  3. Wczesne Wspomaganie i Interwencja: Warto inwestować w programy wczesnego wspomagania i interwencji, które mają na celu zapobieganie traumatycznym doświadczeniom dziecięcym oraz świadczenie wsparcia dla rodzin znajdujących się w trudnych sytuacjach.
  4. Edukacja i Świadomość: Ważne jest zwiększenie edukacji i świadomości na temat wpływu ACE na zdrowie w społeczeństwie. To pozwoli na zrozumienie potrzeby działań prewencyjnych oraz leczenia w tym obszarze.
  5. Zmiany w Systemie Szkolenia Medycznego: Niezbędne jest wprowadzenie zmian w systemie szkolenia medycznego, aby lekarze i specjaliści zdrowia mieli lepsze zrozumienie i narzędzia do rozpoznawania i leczenia skutków traumatycznych przeżyć z dzieciństwa.
  6. Wsparcie Psychologiczne i Terapia: Osoby dotknięte traumatycznymi przeżyciami z dzieciństwa powinny mieć dostęp do wsparcia psychologicznego i terapii, które pomogą im zrozumieć i przezwyciężyć negatywne skutki tych doświadczeń.

Zmiany w systemie leczenia wymagają czasu i zaangażowania, ale poprzez działania prewencyjne, edukację oraz wsparcie psychologiczne, możemy skutecznie zmniejszyć wpływ traumatycznych przeżyć z dzieciństwa na zdrowie i jakość życia osób dotkniętych tym problemem.

Zapraszam na Konsultacje

Jeśli czujesz, że doświadczenia z dzieciństwa mogą mieć wpływ na Twoje zdrowie i życie, skontaktuj się ze mną, aby uzyskać profesjonalną pomoc i wsparcie. Jako psycholog specjalizujący się w psychologii bólu terapii traumy, jestem tutaj, aby Ci pomóc zrozumieć i przezwyciężyć skutki trudnych doświadczeń z przeszłości. Skontaktuj się ze mną, aby zobaczyć w jaki sposób mogę Ci pomóc w Twojej drodze do zdrowia i wolności.

Żałoba po sobie samym


Przychodzi taki moment w procesie uzdrawiania siebie, czy to w terapii, czy innych drogach samorozwoju mentalnego i duchowego, gdy dotykamy istoty bólu, problemu, docieramy do traum. Dochodzi wówczas do uwolnienia i przetworzenia emocji spowodowanych ranami i urazami z przeszłości. Uwalniając te emocje, zaczynamy lepiej rozumieć konsekwencje bolesnych wydarzeń. A konsekwencje traum są ogromne.

Lata życia mogły zostać skompromitowane przez fałszywe przekonania, że nie jesteśmy wystarczająco dobrzy, godni miłości lub godni szczęścia. Przekonania, że inni nie mogliby zaakceptować nas za nasze prawdziwe ja, wady i wszystko inne, prowadziły do samotności i poczucia rozłąki. Niesatysfakcjonujące relacje były normą, ponieważ brakowało zaufania do innych. Wiele osób nigdy nie miało przyjemności przebywania w ciele, bo ciało manifestowało przez ból. Traumy żyjące w nas odbierały radość życia, witalność.
Lęk i depresja są często objawami tłumionych podstawowych emocji. Gdy w końcu przyjdzie ich uwolnienie wiele osób po doświadczeniu niesamowitej ulgi zaczyna czuć coś jeszcze.
Głęboki smutek.

Wystraszeni, że coś jest nie tak, zaczynają szukać w sobie dalszych ran. W gabinecie padają pytania

– Skąd się bierze ten smutek?

– Czy ten smutek oznacza, że zostało mi coś do przepracowania?

– Czy ten smutek to użalanie się nad sobą?

To bardzo ważne pytania, ale odpowiedź jest bliżej niż nam się wydaje. Ten smutek to żałoba po sobie samym (określana też żałobą po jaźni/self). Żałoba nad sobą jest zdrową częścią zdrowienia, a nie użalaniem się nad sobą.

Żałoba po sobie samym honoruje ból tego, przez co przeszliśmy i często poprzedza dostęp do otwartego stanu autentycznej tożsamości.

Żałoba nad sobą to uzdrowienie w działaniu. W pełni odczuwając podstawowe emocje, które wynikają z przeszłych traum, rozwijamy głębokie zrozumienie tego, jak bardzo cierpieliśmy. Wraz z tym uznaniem przychodzi głęboki smutek z powodu tego, przez co przeszliśmy.

Niektórzy ludzie mylą żałobę po sobie z użalaniem się nad sobą. Merriam-Webster definiuje użalanie się nad sobą jako „pobłażliwe rozpamiętywanie własnych smutków lub nieszczęść”. Nie na tym polega żałoba po jaźni. Użalanie się nad sobą stoi w ostrym kontraście z definicją żałoby nad sobą, która jest „żalem nad sobą, bolesnym, ale wyzwalającym doświadczeniem współczucia dla siebie”. Żałoba po sobie polega nie tylko na zrozumieniu tego, przez co przeszliśmy, ale także na poczuciu współczucia wobec siebie.

Uwalnianie zablokowanych emocji wymaga współczującej postawy wobec siebie. Niestety wiele osób zmaga się ze współczującą postawą wobec siebie samych. Współczucie jest bardzo ważną emocją, rozwija życzliwość i empatię wobec samego siebie. A kiedy stajemy się wobec siebie życzliwi, cichnie wewnętrzny krytyk, a budzi się akceptacja i miłość do samego siebie.

W swojej praktyce często jestem świadkiem, jak pacjenci przetwarzają emocje i uzdrawiają się ze swoich traum. Odzyskują swoje prawdziwe ja. Kluczową częścią tego procesu jest przyznanie się do strat i żałoby.

„Twój smutek jest piękny. Pochodzi z twojej siły. To jest twoja miłość… do siebie… i dobrze jest pozwolić jej przyjść”.

Hilary Jacobs Hendel